Dva slobodna dana pred nama idealna su prilika da posetite neko od ovih mesta... Zabavićete se, a nešto ćete sigurno i naučiti! Plus, programi su potpuno besplatni!
Istorijski muzej Srbije je i ove godine uzeo učešće u proslavi Dana državnosti i omogućio individualnim posetiocima besplatan ulaz na aktuelne postavke na Trgu Nikole Pašića i u Konaku kneza Miloša u sredu 15. februara.
U izložbenom prostoru Muzeja na Trgu Nikole Pašća posetioci mogu da vide dve postavke inspirisane Velikim ratom: izložbu “Srbija 1915–1916” i gostujuću izložbu solunskog Muzeja vizantijske kulture “Francusko-srpska bolnica u Sedesu, Solun”, dok ih u Konaku kneza Miloša očekuju stalna postavka posvećena dinastiji Obrenović i jedinstvena tematska izložba u formi stripa “Evo mene, eto vas… Sećanje kneza Miloša”.
Multimedijalna interaktivna izložba “Srbija 1915–1916”, autora dr Dušice Bojić i muzejskog savetnika Nebojše Damnjanovića, nastoji da, kroz do sada neizlaganu arhivsku građu, artefakte i fotografije što potpunije prikaže stradanje i značaj ovog perioda srpske istorije.
Izložba prikazuje događanja tokom 1915. i 1916. godine, kada se Srbija, nakon velikih pobeda na Ceru, Drini i Kolubari 1914. godine i proklamovanja ratnog cilja zasnovanog na ideji oslobođenja i ujedinjenja celog srpskog naroda i srodnih južnoslovenskih naroda, suočila sa velikom epidemijom tifusa, diplomatskim pritiscima saveznika da se odrekne ratnog cilja, a potom, od početka oktobra 1915. godine, i novim udarom brojno i tehnički nadmoćnijeg neprijatelja.
To je uslovilo da, po odluci Vlade i Vrhovne komande, vojska praćena velikim brojem civila krene u povlačenje preko Crne Gore i Albanije na grčko ostrvo Krf, ali i brojne zemlje Evrope i Afrike.
Interaktivne instalacije koje su deo postavke na savremen način približavaju stradanje i herojstvo srpske vojske i naroda u odbrani od Centralnih sila.
Izložbu “Srbija 1915–1916” upotpunjuje gostujuća izložba “Francusko-srpska bolnica u Sedesu, Solun”, autora arheologa Muzeja vizantijske kulture dr Anastasiosa Antonarasa i dr Joanisa Mocianosa, koja obuhvata bogat fotografski i video materijal dopunjen originalnim artefaktima Istorijskog muzeja Srbije.
Postavka predstavlja sagledavanje i prikaz Velikog rata na Solunskom frontu iz ugla običnog čoveka, a inspirisana je otkrićem izvesnog broja predmeta pronađenih u nekadašnjem Sedesu (danas Termi), nadomak Soluna, koji su bili deo opreme francuske poljske vojne bolnice iz 1916. formirane delom i od poljske bolnice Moravske divizije.
Pronađeni materijalni dokazi o bolničkoj nezi vojnika u velikoj meri su i danas neistraženi, ali fotografska dokumentacija francuske Istočne armije nedvosmisleno ukazuje na njihovu povezanost sa poljskom vojnom bolnicom i daje značajne informacije o spravljanju i čuvanju lekova, o čemu svedoče i nađene staklene posude.
Dizajn postavki su osmislili Rastko Šurdić i Iva Jotić Lubura, dok su dizajn interaktivnih instalacija na izložbi “Srbija 1915–1916” kreirali Marko Todorović i Marko Savić, kreatori instalacija i na prethodnim projektima Istorijskog muzeja Srbije (izložbe “Srbija 1914” i “Pupin od fizičke ka duhovnoj stvarnosti”, kao i nova postavka u Srpskoj kući na Krfu).
Izložba “Srbija 1915–1916” je otvorena do septembra, dok će gostujuća izložba “Francusko-srpska bolnica u Sedesu, Solun” trajati do marta 2017. godine.
A u Konaku…
U Konaku kneza Miloša u Topčideru, depadansu Istorijskog muzeja Srbije, posetioci imaju priliku da vide stalnu postavku pod nazivom “Miloš Obrenović– dinastija, istorija, mit“, posvećenu tvorcu moderne srpske države knezu Milošu, njegovim zaslugama za oslobođenje od osmanske vlasti, kao i značaju koji su njegovi naslednici iz dinastije Obrenović imali u srpskoj istoriji 19. veka.
U okviru stalne postavke postavljene su i ambijentalno-izlagačke celine, koje prate razvoj srpskog devetneastovekovnog društva kroz aspekte privatnog i svakodnevnog, građanskog i seoskog života. Politička borba za nezavisnost države i njeno društveno, političko i ekonomsko uređenje omogućili su ubrzani proces modernizacije i onih aspekata društvenog života koji se ispoljavaju kroz razvoj stilova oblačenja, uređenja doma, upotrebu privatnog i javnog prostora i sticanje novih društvenih navika.
Autori postavke su muzejski savetnik Nebojša Damnjanović, kustosi Borislav Korica i ma Dragana Spasojević i viši kustosi mr Katarina Mitrović i Vladimir Merenik.
Pored stalne postavke u Konaku kneza Miloša u centralnom delu prizemlja je prezentovana i izložba “Evo mene, eto vas… Sećanje kneza Miloša”.
Izložba je koncipirana u formi stripa, a u kombinaciji sa originalnim predmetima iz tog doba. Ova likovno– narativna forma nastavlja svoj život izvan novina, magazina, albuma… u galerijiskom prostoru, gde knez Miloš svojim sećanjima vodi posetioce kroz period pred Drugi srpski ustanak, sam ustanak i dan čitanja Hatišerifa.
Autori su kustosi Borislav Korica, Vladimir Merenik, Boško Ljubojević i Izabela Martinov Tomović, dok je crtač stripa Goran Đukić Gorski.
