Aleksej Maksimovič Peškov, poznatiji kao Maksim Gorki, bio je sovjetski pisac, osnivač književnog metoda socijalističkog realizma i politički aktivista.
Rođen je u Nižnjem Novgorodu a umro je u Moskvi. Od 1906. do 1913. i od 1921. do 1929. je živeo u inostranstvu; nakon povratka u Sovjetski Savez, prihvatio je kulturnu politiku toga vremena, mada mu nije bilo dozvoljeno da napušta zemlju.
U 19. godini pokušao je samoubistvo. Agitovao je protiv carizma, tražio društvo revolucionara narodnjaka i branio interese siromašnih. Godine 1905. piše proglase protiv vojske, policije, cara i biva zatvoren, a oslobođen je na protest intlektualaca mnogih zemalja.
Godine 1906. ilegalno napušta zemlju i ostaje u emigraciji do 1913, gde se bori za obustavljanje svake pomoći carskoj Rusiji. U svojim prvim pripovetkama opisuje egzistenciju ljudi sa dna društvene lestvice.
U nizu članaka prikazuje svoje neprijateljstvo prema fašizmu i malograđanskoj sebičnosti. Smisao umetnosti tražio je u istini, stvaralačkom radu i afirmaciji čovečnih odnosa među ljudima.
Ostali događaji na današnji dan:
1377 – Umro je engleski kralj Edvard III (Edward), koji je tokom svoje vladavine od 1327. osvojio Škotsku, a zbog pretenzija na francuski presto izazvao Stogodišnji rat (1337-1453) s Francuskom.
1527 – Umro je italijanski političar i pisac Nikolo Makijaveli, autor dela „Vladalac”, u kojem je izneo shvatanje da vladar ne treba da bira sredstva da bi postigao cilj, iz čega je kasnije izveden pojam „makijavelizam”.
1791 – Francuski kralj Luj XVI (Louis) i kraljica Marija Antoaneta, otkriveni su u pokušaju bekstva i uhapšeni kod Varena, a dve godine kasnije pogubljeni na giljotini.
1813 – U bici kod Vitorije, britanska vojska pod vođstvom vojvode od Velingtona porazila je snage Napoleonovog brata Žozefa, kralja Španije. Time je završena francuska vladavina u Španiji.
1852 – Umro je nemački pedagog Fridrih Frebel, koji je 1840. osnovao prvi dečiji vrtić.
1881 – Knez Milan Obrenović obeležio je srebrnim budakom početak gradnje pruge Beograd-Niš, prve železničke pruge u Srbiji. Prvi putnički voz ka Nišu krenuo je sa beogradske železničke stanice 3. septembra 1884.
1905 – Rođen je francuski pisac i filozof egzistencijalista Žan-Pol Sartr. Nobelovu nagradu za književnost dobio je 1964, ali je odbio da je primi („Mučnina”, „Zid”, „Biće i ništavilo”, „Iza zatvorenih vrata”, „Prljave ruke”).
1908 – Umro je ruski kompozitor i dirigent Nikolaj Andrejevič Rimski-Korsakov, član muzičke grupe „Velika petorica” („Šeherezada”, „Španski kapričo”). Napisao je popularni priručnik „Principi orkestracije”.
1919 – Po naređenju admirala Rojtera (Reuter), posada nemačke ratne flote potopila je većinu svojih brodova (preko 70) koji su, nakon kapitulacije Nemačke u Prvom svetskom ratu, bili stacionirani u britanskoj pomorskoj bazi Skepe Flou u Škotskoj.
1933 – Rođena je francuska književnica Fransoaz Kuare, poznata kao Fransoaz Sagan. Proslavila se prvim romanom „Dobar dan tugo”, koji je štampan u milionskim tiražima.
1942 – Nemački Severnoafrički korpus feldmaršala Ervina Romela zauzeo je u Drugom svetskom ratu grad Tobruk u Libiji i zarobio 25.000 britanskih vojnika.
1945 – Japanske trupe na ostrvu Okinava, koje je služilo kao poslednja odbrana Japana u Drugom svetskom ratu, predale su se Amerikancima.
1948 – Producentska kuća Kolumbija Rekords proizvela je prvu uspešnu longplej ploču od vinil plastike.
1963 – Kardinal Đovani Batista Montini postao je papa Pavle VI, nakon smrti pape Jovana XXIII. Kao pobornik reformske struje u katoličkoj crkvi ukinuo je 1966. indeks zabranjenih knjiga, reorganizovao vatikansku kuriju, zalagao se za miroljubiva rešenja međunarodnih sporova i normalizovanje odnosa s komunističkim zemljama.
1963 – Predsednik Francuske Šarl de Gol povukao je pomorske snage iz NATO-a. Sledeći politiku nezavisnosti Francuska je 1966. napustila Vojni komitet NATO-a.
1969 – Umrla je američka teniserka Morin Konoli, nazvana Mala Mo. Godine 1953. postala je prva teniserka u istoriji ovog sporta koja je osvojila sva četiri Gren slem turnira.
1970 – Umro je indonežanski državnik Ahmed Sukarno, prvi predsednik Indonezije (1945-67) nakon sticanja nezavisnost od Holandije i jedan od lidera Pokreta nesvrstanih zemalja.
1970 – U finalu svetskog fudbalskog prvenstva Brazil je u Sjudad Meksiku pobedio Italiju sa 4:1 i postao prvi trostruki osvajač trofeja Žila Rimea.
1981 – Na opštim izborima u Francuskoj ubedljivo su pobedili socijalisti i postali najjača partija sa 38 procenata ukupnih glasova. Lider socijalista Fransoa Miteran u maju iste godine postao je predsednik Francuske.
1990 – U Mađarskoj je zvanično ponovo otvorena berza, koju su komunističke vlasti zatvorile 42 godine ranije.
1990 – U zemljotresu na severu Irana poginulo je oko 100.000 ljudi.
2000 – U Beogradu je umro publicista i politikolog Slobodan Inić, jedan od osnivača Demokratske stranke.
2001 – Umro je veteran američkog bluza Džon Li Huker (83), koji je svojim retkim, hipnotičkim stilom sviranja gitare uticao na generacije rok i folk zvezda.
2002 – Bivši direktor Radio-televizije Srbije (RTS) Dragoljub Milanović osuđen je na deset godina zatvora zbog pogibije 16 radnika te televizije u NATO bombardovanju 23. aprila 1999. Po pravosnažnosti presude 20. maja 2001, Milanović se dva meseca krio u Crnoj Gori, gde je uhapšen u policijskoj akciji „Sablja” i sproveden u zatvor Zabela kod Požarevca.
2003 – Umro je Leon Uris, američki pisac bestselera, poznat po romanu „Egzodus”, koji je objavljen 1958. godine.
2007 – U Sarajevu je predstavljen projekat Istraživačko-dokumentacionog centra (IDC) u kojem se navodi da je u ratu u Bosni i Hercegovini, između 1991. i 1995. poginulo ukupno 97.207 osoba.
