Na današnji dan 1821. godine umro je francuski car Napoleon I Bonaparta, jedan od najvećih vojskovođa u istoriji, čiji su osvajački pohodi izmenili Evropu. Umro je na ostrvu Sveta Jelena kao britanski zatvorenik.
Napoleon I Bonaparta je bio general u Francuskoj revoluciji i kao vođa bio je prvi konzul Francuske Republike od 11. novembra 1799. do 18. maja 1804. i car Francuske i kralj Italije od 18. maja 1804. do 6. aprila 1814. i onda ponovo na kratko od 20. marta do 22. juna 1815.
Godine 1799. Napoleon je izvršio državni udar i postavio sebe za prvog konzula; pet godina kasnije je sam sebe krunisao za cara Francuske. Tokom prve decenije 19. veka, zaratio je sa skoro svakom važnijom evropskom silom, dominirajući kontinentalnom Evropom nizom pobeda – od koje su najslavnije one kod Austerlica i Fridlanda – i uspostavaljanjem saveza, imenujući bliske saradnike i članove porodice za vladare ili ministre u državama kojima su dominirali Francuzi.
Katastrofalna francuska invazija Rusije 1812. je bila prekretnica. Ovaj pohod je desetkovao njegovu Veliku armiju, koja nikada više nije obnovila svoju nekadašnju snagu. Godine 1813. Šesta koalicija ga je porazila kod Lajpciga, zauzela Francusku i primorala ga na abdikaciju u aprilu 1814. i igznanstvo na ostrvo Elbu.
Nakon manje od godinu dana, Napoleon se vratio u Francusku, ponovo preuzeo kontrolu, ali je vladao 100 dana do poraza kod Vaterloa u junu 1815. Svojih zadnjih šest godina života proveo je pod britanskim nadzorom na ostrvu Sveta Jelena.
Ostali događaji na današnji dan:
1705 – Umro je rimsko-nemački car Leopold I. Uspešno se borio protiv Turaka, a slavu mu je donela odbrana Beča 1683. Za vreme njegove vladavine (od 1658) Srbi su se, pod vođstvom patrijarha Arsenija Čarnojevića, doselili u južnu Ugarsku i u Srem.
1813 – Rođen je danski filozof Seren Kjerkegor, začetnik filozofije egzistencijalizma (“Ili-ili: fragmenti života”, “Pojam strepnje”, “Bolest na smrt”, “Stadijumi na životnom putu”, “Filozofske mrvice”).
1815 – Rođen je francuski pisac komedija i vodvilja Ežen Martin Labiš. Neke od njegovih komedija ubrajaju se u najpopularnije komedije 19. veka (“Slamni šešir”, “Put gospodina Perišona”).
1818 – Rođen je nemački filozof Karl Hajnrih Marks teoretičar modernog socijalizma i komunizma. Sa Fridrihom Engelsom napisao je 1848. Komunistički manifest (“Prilog kritici Hegelove filozofije prava”, “Teze o Fojerbahu”, “Osamnaesti brimer Luja Bonaparte”, “Kapital – kritika političke ekonomije”).
1821 – Umro je francuski car Napoleon I Bonaparta jedan od najvećih vojskovođa u istoriji, čiji su osvajački pohodi izmenili Evropu. Umro je na ostrvu Sveta Jelena kao britanski zatvorenik.
1846 – Rođen je poljski pisac Henrik Sjenkjevič autor romana “Quo vadis”, i dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1905.
1855 – Crnogorski knez Danilo I Petrović doneo je Opšti zemaljski zakonik u koji su unete imovinske i poreske reforme.
1860 – Italijanski revolucionar Đuzepe Garibaldi sa svojih “hiljadu crvenih košulja” isplovio je iz Đenove prema Siciliji, koju je osvojio krajem jula.
1883 – Rođen je srpski kompozitor i muzički pisac Petar Konjović, rektor Muzičke akademije u Beogradu, član Srpske akademije nauka i umetnosti i upravnik Muzikološkog instituta (“Knez od Zete”, “Vilin veo”, “Koštana”, “Seljaci”).
1904 – Na brdu Volujica kod Bara postavljena je prva radio-telegrafska stanica Markonijevog sistema na Balkanu.
1930 – Britanske vlasti u Indiji uhapsile su Mahatmu Gandija zbog njegove kampanje građanske neposlušnosti.
1936 – Italijanske trupe pod komandom feldmaršala Pjetra Badolja okupirale su Adis Abebu, prestonicu Etiopije. Istog dana 1941. u oslobođeni grad ušao je etiopski car Haile Selasije I.
1945 – Sovjetske trupe su u Drugom svetskom ratu ušle u mesto Pinemunde, odakle su Nemci ispaljivali rakete “Fau 1” i “Fau 2”. Američke trupe su oslobodile nemački nacistički koncentracioni logor Mathauzen.
1954 – General Alfredo Štresner je vojnim udarom oborio predsednika Paragvaja Federika Čaveza, započevši tako 34-godišnju diktaturu.
1955 – Odlukom saveznika, Savezna Republika Nemačka ponovo je stekla suverenitet.
1961 – Iz Kejp Kanaverala je lansiran kosmički brod “Merkjuri” prva kosmička letelica SAD s ljudskom posadom, kojim je upravljao Alen Bartlet Šepard.
1977 – Umro je nemački državnik i ekonomista Ludvig Erhard zapadnonemački kancelar (1963-66) u vreme privrednog oporavka zemlje nakon Drugog svetskog rata.
1978 – Teroristička organizacija “Crvene brigade” saopštila je da je ubila bivšeg premijera Italije Alda Mora, otetog u martu 1978. Njegovo telo pronađeno je dva dana kasnije u vozilu u centru Rima.
1981 – Bobi Sends postao je prvi od deset pripadnika Ire koji je umro u zatvoru Mejz, u Severnoj Irskoj, od posledica štrajka glađu.
1993 – Umro je američki pisac i intelektualac Irving Hou čije je najpoznatije delo “Svet naših očeva”, studija o istočno-evropskim Jevrejima imigrantima u Sjedinjenim Američkim Državama.
1999 – Indonezija i Portugal potpisale su dokument kojim je priznata nezavisnost Istočnog Timora.
2001 – Pripadnici pobunjeničke grupe UNITA su u Angoli kidnapovali 51 dečaka i 9 devojčica iz internata za ratnu siročad koji se nalazi izvan Kaksita, severo-istočno od Luande. Prilikom pobune, poginulo je oko 200 civila.
2003 – Ruanda je oslobodila više od 22.000 zatvorenika, koji uglavnom bili umešani u masakr koji je 1994. počinila Hutska milicija, kada je ubijeno oko 800.000 etničkih Tutsija i umerenih Huta. U zatvoru je ostalo oko 80.000 ljudi, gde većina čeka suđenje.
2003 – Umro je Valter Sisulu, jedan od veterana u borbi protiv belaca koji su manjina u Južnoj Africi i dugogodišnji prijatelj i mentor Nelsona Mendele, najpoznatijeg borca protiv aparthejda.
2004 – U aukcijskoj kući “Sotbi” u Njujorku Pikasova slika “Dečak sa lulom” postigla je cenu od 104.168.000 dolara, što je apsolutni svetski rekord u aukcijskoj prodaji slika.
2005 – Na parlamentrnim izborima u Velikoj Britaniji Laburistička partija Tonija Blera osvojila je apsolutnu većinu u britanskom parlamentu, a premijer Toni Bler treći uzastopni mandat.
