Na današnji dan rođen je Čarls Dikens, jedan od najznačajnijih, najuticajnijih i najčitanijih engleskih pisaca svih vremena.U delima je izneo na videlo strahovitu nepravičnost u viktorijanskom engleskom društvu, čime je uzburkao javno mnjenje, a parlament nagnao da provede izvesne socijalne reforme.
Na današnji dan rođen je znameniti engleski književnik Čarls Dikens. Njegovo detinjstvo ostavilo je značajan trag na svetskoj književnoj tradiciji, jer je upravo prema sećanjima iz svojih ranih dana on napisao neke od najsnažnijih romana.
Tmurne uspomene bila su uvelike uzrokovane činjenicom da je Dikens u dobi od oko 12 godina upoznao teško siromaštvo. Naime, njegov otac Džon Dikens zapao je u dugove zbog kojih je morao otići u dužnički zatvor.
U to su vreme u Engleskoj zatvori bili u privatnim rukama, a zatvorenici su u njih dovodili i svoje porodice. Da bi otplatili dugove, zatvorenici su morali na neki način radom zaraditi novac, tim više što su morali privatnim vlasnicima zatvora platiti i svoj boravak onde.
Zatvor u koji je otišao Dickensov otac, zajedno sa suprugom i četvoro najmlađe dece, nalazio se u londonskoj četvrti Sautvark, južno od reke Temze.
Mali Čarles nije bio među četvoro dece koja su živela s roditeljima u zatvoru, nego je boravio kod jedne porodične poznanice.
Da bi pomogao svojoj porodici Čarls je morao da napusti školu i radi desetak sati na dan u fabrici koja se bavila proizvodnjom crnila za cipele. Nedeljom je posećivao svoju porodicu u zatvoru.
Takve teške uspomene ugradio je u svoje romane.
Dela mu odražavaju sklonost satiri, humoru, sa primisama romantičnog i sentimentalnog, a najpoznatija su: “Dejvid Koperfild”, “Oliver Tvist”, “Pikvikov klub”, “Mala Dorit”, “Nikolas Niklbi”, “Velika očekivanja”, “Stara prodavnica retkosti”, “Sumorna kuća”…
Ostali događaji na današnji dan:
1478 – Rođen je engleski humanista i državnik Tomas Mor, diplomata i lord-kancelar Henrija VIII (1529-32). Pao je u nemilost kada je uskratio podršku kralju u njegovom sporu s papom, a 1535. odbio je da prizna Henrija poglavarom engleske crkve. Nakon toga je osuđen na smrt i pogubljen. Kao pisac poznat je po delu “Utopija” (1516) u kojem je dao viziju idealnog društva.
1792 – Austrija i Pruska su sklopile savez protiv revolucionarne Francuske u strahu od širenja ideja građanske revolucije. To je bila prva od šest koalicija u koje su kasnije, protiv Napoleona, ušle i Rusija, Engleska i Turska i druge manje evropske zemlje.
1812 – Rođen je Čarls Dikens, rodonačelnik socijalnog romana, jedan od najznačajnijih, najuticajnijih i najčitanijih engleskih pisaca (“Dejvid Koperfild”, “Oliver Tvist”, “Pikvikov klub”, “Stara prodavnica retkosti”).
1837 – Umro je švedski kralj Gustav IV tokom čije je vladavine (1792-1809) Švedska bila u gotovo potpunoj izolaciji. Nakon neuspeha u ratovima s Rusijom i Danskom (1808), zbačen je s prestola u oficirskoj zaveri (1809), posle čega je živeo u izgnanstvu.
1863 – Na britanskom vojnom brodu “Orfej”, koji je potonuo pored obala Novog Zelanda, poginulo je 190 ljudi.
1878 – Umro je papa Pije IX, čiji je pontifikat trajao 31 godinu i 236 dana, najduže u istoriji katoličke crkve. Za vreme njegovog pontifikata crkvena (papska) država izgubila je najveći deo svojih teritorija, a papa se povukao u Vatikan (1870). Proglasio je 1854. dogmu o bezgrešnom začeću Bogorodice, a 1870. o infabilitetu (nepogrešivosti) pape.
1894 – Umro je belgijski proizvođač duvačkih instrumenata Adolf Saks, koji je 1840. izumeo muzički instrument nazvan po njemu saksofon.
1913 – Crnogorska vojska i srpski Primorski odred su u Prvom balkanskom ratu počeli napad na Skadar koji su držali Turci. Crnogorci su u aprilu prisilili Esad-pašu da preda grad, ali su se u maju morali povući, jer su evropske sile donele odluku da Skadar pripadne Albaniji.
1947 – Britanski plan o podeli Palestine na arapski i jevrejski deo odbacili su i Jevreji i Arapi.
1962 – U eksploziji u rudniku uglja kod Sarbrikena u Zapadnoj Nemačkoj poginulo je 298 rudara.
1964 – Popularna britanska pop grupa “Bitlsi” prvi put je gostovala u SAD.
1968 – Premijeri svih 10 kanadskih provincija odobrili su nacrt ustava prema kojem je status francuskog jezika u celoj Kanadi izjednačen s engleskim.
1969 – Nigerijski avioni bombardovali su prepunu tržnicu u jednom selu u pobunjenoj Bijafri. Poginulo je više od 200 ljudi.
1971 – Žene su u Švajcarskoj referendumom dobile pravo glasa.
1984 – Američki kosmonaut Brus Mekendls je napustio svemirski brod “Čelendzer” i postao prvi čovek koji je “prošetao” svemirom.
1986 – Predsednik Haitija Žan Klod Divalije pobegao je iz zemlje, okončavši 29-godišnju diktaturu porodice Divalije u toj karipskoj zemlji.
1990 – Plenum Centralnog komiteta Komunističke partije SSSR prihvatio je predlog lidera Mihaila Gorbačova da se ukine 70-godišnji monopol na vlast te partije, čime je otvoren put za višepartijski politički sistem.
1991 – Sveštenik Žan Bertran Aristid proglašen je predsednikom Haitija, kao prvi demokratski izabran šef države.
1995 – U Islamabadu, u Pakistanu uhapšen je Ramzi Jusuf, glavni osumnjičeni za napad na Svetski trgovinski centar u Njujorku 1993, kada je poginulo šest osoba, a više od 1.000 povređeno. Za taj napad optuženo je i na doživotnu robiju osuđeno šest islamskih ekstremista.
1996 – U “Boingu 757”, koji se srušio nekoliko minuta posle poletanja iz Dominikanske Republike ka Nemačkoj, poginulo je svih 189 putnika i članova posade. Većina putnika bili su nemački turisti.
1999 – Umro je jordanski kralj Husein, koji je vladao Jordanom od 1952. Nasledio ga je sin, princ Abdulah.
2000 – U Beogradu je ubijen ministar odbrane SR Jugoslavije Pavle Bulatović.
2001 – Umrla je američka pevačica i glumica Dejl Evans, koja je sa svojim suprugom, Rojem Rodžersom, igrala u 27 vestern filmova i napisala njihovu pesmu “Tragovi sreće”.
2003 – Umro je Augusto Monteroso pisac iz Gvatemale i poznati majstor kratke priče, koji je 2000. osvojio špansku nagradu za literatutu “Princ od Asturije”.
2010 – Umro je akademik Mihajlo Marković, jedan od najpoznatijih jugoslovenskih disidenata i intelektualaca. Bio je visoki funkcioner i jedan od osnivača Socijalističke partije Srbije (SPS) i autor programskih načela te stranke.
