Jedna od najpoznatijih kapija i kula na Kalemegdanu se nalazi na glavnom pravcu pristupa Gornjem gradu, kao svojevrstan svedok prošlih vremena i savremenih arhitektonskih tokova kada je tvrđava Belog grada važila za najsavremeniju vojno-odbrambenu građevinu Evrope.
Kapija koja se nalazi ispod Sahat kule je izgrađena krajem 17. veka, u okviru popravke oštećenog jugoistočnog bedema, od strane venecijanskog graditelja Andrea Kornara. Ponekad je nazivaju i Kornarova kapija, mada je u 19. veku nazvana prema kuli koja je podignuta iznad nje.
Interesantno je da je Andrea Kornaro radio na izgradnji tvrđave u periodu dve vlasti, jer je unajmljen u vreme austrijske okupacije 1688. do 1690. godine, da bi posle toga prebegao Turcima koji su preoteli tvrđavu i nastavio radove pod njihovom vlasti i u sledećoj deceniji.
Sahat kapija u svom sklopu ima kazamate koji su nekada služili za smeštaj straže, oružja i drugog vojnog materijala. U bočnoj prostoriji Sahat kapije danas se nalazi Galerija beogradske tvrđave.
Kapija je povezana drvenim mostovima sa Unutrašnjom stambol kapijom i na očigledan i nedvosmislen način oslikava nekadašnju osnovnu funkciju i namenu tvrđave. Dotični mostovi su postavljeni i izgrađeni tako da bi se u slučaju napada mogli spaliti i na taj način bi se neprijatelju onemogućio pristup tvrđavi.
Sahat kula koja se izdvaja kao vertikalni akcenat na prostoru Gornjeg grada, počela je da se gradi 1740. godine za vreme austrougarske uprave pod vođstvom čuvenog Kornara, a dovršena je 1789. godine, tada već pod turskom vlašću ali sa istim graditeljem.
Ukupna visina kule je 27,5 metara.
Izgled kule koju retko ko ne primeti prilikom posete Kalemegdanu svedoči o periodu njenog nastanka, sa naglašenim elementima baroka.
Sredinom 19. veka, bilo je radova na obnovi kule.
Kao jedan od malobrojnih objekata u sklopu Beogradske tvrđave koji nije pretrpeo značajnija oštećenja, Sahat kula danas čuva sva autentična arhitektonska i stilska obeležja i predstavlja vredan element tvrđave i vizuelni fokus u prostoru.
Časovnik koji se danas nalazi na Sahat kuli je izrađen početkom 20. veka u zvonolivnici „Pantelić“ iz Zemuna.
Zadržan je osnovni mehanizam sata do danas, mada je obnovljen i osposobljen, sa malim izmenama u ugrađivanju mikroračunarski kontrolisanog sistema sa elektromotorima, senzorima i elektromagnetima koji otkucava na četvrt sata dok se stari mehanizam čuva.
Sahat kula na Beogradskoj tvrđavi je bila zatvorena jedno vreme, da bi posle rekonstrukcije prilaza i radova na satnom mehanizmu, bila ponovo otvorena za posetioce 04. aprila 2014. godine.
Danas je kula dostupna za razgledanje svakog dana, sa simboličnom cenom ulaska, što omogućava svim posetiocima da saznaju više o istoriji Beogradske tvrđave i da sagledaju celokupan prostor Kalemegdana iz jedne nove perspektive.
* Dopala vam se ova priča? Lajkujte nas na Facebook-u i vaša dnevna doza istorijskih zanimljivosti stiže!
