Ne samo da su Rimljani imali industriju lova na kitove već su, pokazuju najnovija arheološka istraživanja, blizu obala Španije i Maroka, pa čak i u Mediteranu, plivale vrste poput sivih kitova i severnoatlantskog pravog kita.
Velike sisare danas više ne možemo videti u tim vodama, ali stari Rimljani su koristili prilike kada su se ti kitovi približavali Gibraltaru i obalama da bi rađali mlade.
Postoji i poema iz drugog ili trećeg veka koja opisuje, piše Njujork Tajms, podvige hrabrih ribara koji su “harpunima” ulovili i na obalu dovukli morska čudovišta za koje koriste starogrčku reč “kētos” ili latinizirani “cetus” koji označava morsko čudovište ili veliku ribu.
Pre dve hiljade godina, dakle, ti veliki sisari kružili su oko obala Mediterana i “preklapali” se sa životnim prostorom starih Rimljana čije je carstvo tada pokrivalo obale severne Afrike i gotovo ceo Mediteran – osim Male Azije (današnja Turska) i Egipta.
Autori veruju da su se Rimljani, koji su imali više od 200 “fabrika” za preradu ribe na obalama Evrope i Afrike, bavili organiziranim izlovom kitova.
– Iz našeg rada je jasno da su Rimljani imali infrastrukturu, tehnologiju i mogućnosti da se bave kitolovom, ali nemamo čvrstih dokaza da je to zaista bilo tako – kaže Ana Rodriges, ekolog iz Centra za funkcionalnu i evolucijsku ekologiju u Francuskoj i glavna autorka nedavno objavljene studije.
Ona je s kolegama pregledala deset kostiju sakupljenih u Španiji i Maroku (blizu Gibraltara) za koje se smatra da su kosti pomenutih vrsta kitova. Analizirali su DNK iz kostiju i saznali da dva pripadaju sivim kitovima, a tri severnoatlantskim kitovima. Većina ostalih kostiju pripada vrstama morskih sisara koji i danas nastanjuju te krajeve pa sami po sebi nisu tako “egzotični”.
Ono što je možda neobično jeste da jedna kost pripada kopnenoj životinji – i to afričkom slonu. Otkrili su i da kosti datiraju iz perioda između 230 godine pre Hrista i 535 godine nove ere.
Moguće je da pronađene kosti nisu dokaz kitolovstva nego da je tadašnja populacija na kopno izvukla sisare koji su se ionako nasukali.
Istoričarka životne okoline Viki Sabo, koja nije radila studiju, kaže da to nisu dovoljno jaki dokazi da su se Rimljani bavili kitolovstvom, ali je to početna tačka za nove teorije i interpretacije. Dodala je i da je to fantastično otkriće za razumevanje ekologije dve vrste kitova.
– Jako je uzbudljiva ideja da su tako južno ti kitovi imali svoje “vrtiće” i teritoriju za razmnožavanje – kaže Sabo.
To bi druge naučnike, kako kaže, trebalo da motiviše da testiraju ostatke morskih životinja koje imaju u muzejima, institutima i na fakultetima. To je posebno važno zbog severnoatlantskog kita koji je na ivici izumiranja. Živo je još samo 450 jedinki, a ove godine nije zabeležen nijedan mladunac.
