Danas, kada se u Beogradu održava još jedana Parada ponosa, podsećamo na to kako je baš zastava duginih boja postala simbol LGBT populacije u celom svetu.
Zastave duginih boja su korišćene kao različiti simboli dugo pre uspona LGBT pokreta, pre svega kao simbol svetskog mirovnog pokreta.
Jednu od prvih zastava simbla svetskog mira dizajnirao je Džejm Vilijam van Kirk 1913. godine, sa različitim bojama koje simbolizuju različitost i zajedništvo među ljudima širom sveta. Ona se koristi i danas, ali je raspored boja drugačiji u odnosu na zastavu LGBT pokreta, piše portal Allday.com.
Zastava duginih boja kao simbol LGBT zajednice počinje da se koristi krajem 70-ih godina 20. veka najpre u San Francisku. Kreirao ju je umetnik Gilbert Baker i originalna, ručno farbana zastava prvi put je javno upotrebljena na Paradi ponosa u San Francisku 25. juna, 1978. godine.
Iste godine, 27. novembra, izvršen je atentat na prvog otvoreno gej člana gradskog veća San Franciska, Harveja Milka. Sa željom da izraze snagu i solidarnost posle ovog napada, LGBT zajednica je počela da koristi Bakerovu zastavu.
Prva LGBT zastava je imala 8 boja, a Baker je svakoj pripisao određena značenja:
intenzivna pink, fuksija – seksualnost
crvena – život
narandžasta – zdravlje
žuta – Sunčevi zraci
zelena – priroda
tirkizna – magija ili umetnost
plava – harmonija
ljubičasta – duh
Zbog veće potražnje, zastava je počela fabrički da se proizvodi, ali nastao je problem, jer u to vreme nije mogla da se nađe fabrička farba koja bi dala pink boju. Problem je rešen tako što je zastava proizvođena sa 7, umesto dotadašnjih 8 boja.
Godine 1979. zastava je ponovo promenjena. Organizacioni odbor Gej parade je odlučio da put kojim parada treba da se kreće obeleži Zastavom duginih boja. Zbog toga je bilo potrebno da zastava ima paran broj traka (tri bi došle sa jedne, a 3 sa druge strane) i rešeno je da se izostavi tirkizna. Time je zastava dobila današnji izgled: crvena (na vrhu), narandžasta, žuta, zelena, plava i ljubičasta.
Zastava je počela da se širi u LGBT zajednici tokom 80-ih, a 1989. godine postala je svetski poznata nakon što je izvesni Džon Stout dobio na sudu svoje stanodavce koji su pokušali da mu zabrane da na terasi svoj stana u Zapadnom Holivudu okači zastavu duginih boja.
Od tada, pa sve do današnjih dana, ovaj simbol je postao toliko rasprostranjen da se dugine boje danas sreću na velikom broju proizvoda, kao simbol LGBT zajednica, ali i kao podrške pripadnicima ove seksualne manjine.
Posebne zastave duginih boja
– Victory Over AIDS Flag je zastava duginih boja, kojoj je ispod ljubičaste pridodata crna boja. Narednik Leonard Matlovich, veteran Vijetnamskog rata, predložio je da se crna boja skine sa zastave kada lek za AIDS bude pronađen.
– Zastava sa belom trakom se prvi put pojavila na Paradi ponosa LGBT osoba u Stokholmu, da bi se naglasilo da su sve grupe uključene.
– Zastava duginih boja se često kombinuje sa drugim simbolima LGBT pokreta, kao što su lambda, ružičasti trougao, labris… U zavisnosti od značenja simbola sa kojim se kombinuje, zastava menja, odnosno naglašava svoje opšte značenje. Na primer, labris će naglasiti prisustvo lezbejske zajednice.
