Jedna od najpotresnijih i najdirljivijih ljubavnih priča za koje je Srbija čula, ona između velikog Laze Kostića i lepotice Lenke Dunđerski, sve ostavlja suznih očiju i uskomešanih osećanja. Silina i tragedija ljubavi ovde se prepliću u punom jeku, na površinu “izbacivši” sve strahove, nade, unutrašnje bitke i čežnje zaljubljenog para.
Plod ove velike i dramatične romanse sa kobnim krajem je i najlepša srpska ljubavna pesma “Santa Maria della Salute”, kojom je tada već ostareli somborski poeta zapravo podigao Lenki neprolazni i veličanstven spomenik (više o ovome možete pročitati u posebnom tekstu KLIKOM OVDE!)
Jelena Lenka Dunđerski bila je ćerka Lazara Dunđerskog, ponos svoje bogate i ugledne porodice, a krasila ju je izuzetna lepota i pamet.
Dvadesetdevet godina starijeg i već proslavljenog pesnika Lazu Kostića prvi put je srela u Čelarevu, 1891. godine. Njoj je bila 21, a njemu 50. Naredne četiri godine Laza i Lenka često su provodili vreme zajedno (više o ovoj tragičnoj priči možete pročitati KLIKOM OVDE!)
Između njih se rodila ljubav, ali je Kostić, smatrajući se nedoličnim i prestarim za Lenku, odlučio da se povuče. Prvo je boravio u manastiru Krušedol, a zatim se, na predlog Lenkinog oca, oženio Julijanom Julčom Palanački iz Sombora. Dva meseca kasnije, Lenka je iznenada umrla 8. novembra 1895. godine u Beču, na svoj 25. rođendan, zvanično od “tifusne groznice”, mada postoje indicije i da se otrovala.
Onaj prolazniji, zemaljski, večni dom Lenke nalazi se na groblju u današnjem Srbobranu. Tu je Lenkin otac, Lazar, podigao Kapelu Svetog Georgija, u spomen na svog oca Gedeona, ali je sticajem nesrećnih okolnosti, tu još za svog života sahranio i svoju mezimicu i najmlađu ćerku Lenku.
Kapela Svetog Georgija podignuta je 1884. (samo godinu dana pre Lenkine iznenadne smrti), ima jedan toranj, duga je petnaest, a široka osam metara. Ikonostas crkve je 1885. godine uradio poznati srpski slikar Stevan Todorović.
Iznad ulaza se nalazi freska Svetog Georgija i spomen ploča sa sledećim tekstom: “1807-1881. Zadahnut verom praotaca mojih potkrepljen svetim arhijerejskim blagoslovom Vasaliana Petrovića vladike bačkog, podigoh ovaj sveti hram radi večne pravoslavne božije nad grobom nikad nezaboravljenog oca moga Gedeona Dunđerskog, nekadašnjeg skromnog zemljodelca i viteza Franc Josifovog ordena, kao i znamenje moje sinovljeve ljubavi i večne blagonaklonosti. U Sentomašu 8. septembra 1884. godine, Lazar Dunđerski, sin sa suprugom svojom Sofijom, rođenom Đorđević“.
U kripti ove crkve su sahranjeni Gedeon i njegovi potomci, prvo njegova prerano umrla Lenka, pa sin Lazar, snaja Sofija, unuci Gedeon i Đorđe… ukupno 13 članova velike i moćne vojvođanske porodice Dunđerski.
Više o kapeli i mestu Srbobran možete saznati u snimku:
