Ako niste znali zašto se kaže i kada se koristi izreka 'španska sela', ovo je pravi trenutak da naučite nešto novo i upotpunite svoje znanje.
Kad je nekome nešto potpuno nerazumljivo, daleko, ili strano, nepoznato, kažemo obično da su to za njega španska sela.
Zašto baš „španska sela”? Pre svega, treba reći da je to doslovan prevod odgovarajućeg nemačkog izraza spanische Dorfer, c istim značenjem kao i kod nas. Brudor tvrdi da je taj izraz u nemačkom jeziku prvi upotrebio Johan Volfgang Gete u svom čuvenom sentimentalnom romanu Jadi mladoga Vertera (1774).
Ako je ovaj podatak tačan, tj. ako nema ranijih prevoda Vertera, to bi onda značilo da je izraz španska sela preuzet iz nemačkog u naš jezik početkom dvadesetog veka, tačnije 1905. godine.
Kasnije je on iz literature prešao u svakodnevni govor tako da je danas široko poznat i rasprostranjen. Zanimljivo je kako je izraz španska sela nastao u nemačkom jeziku, posebno s obzirom na činjenicu da u istom tom jeziku postoji i mnogo stariji izraz češka sela (bohmische Dorfer), koji se pojavio negde u drugoj polovini sedamnaestog veka, nakon Tridesetogodišnjeg rata (1618-1648). Nemačkim vojnicima, koji cu u toku toga rata prolazili kroz Češku, slovenska imena sela zvučala su čudno, strano, bila su im nerazumljiva. Tako je nastao izraz češka sela (bohmische Dorfer) u opštem značenju „nešto strano, nerazumljivo”. Istraživač K. Brudor smatra da je do toga došlo ukrštanjem dvaju nemačkih izraza: 1) bohmische Dorfer („češka sela”) i 2) das kommt mir spanisch for (doslovno: „to mi dođe španski”, u značenju: „to mi je nerazumljivo”).
Svugde je ime slabo poznatog jezika dobilo opšte značenje nečeg nepoznatog, odnosno nerazumljivog. Za Nemce je stran i nepoznat bio španski, za Špance grčki ili arapski, za Francuze kineski ili jevrejski i tako redom. Za nas je, opet, presudan bio nemački uzor, jer je u tom jeziku umesto češka sela, ukrštanjem, nastao izraz španska sela, koji je, kako smo videli, direktno preuzet u srpski jezik preko Geteovog dela, pisao je Milan Šipka u izdanju Prometeja iz Novog Sada.
