Naučnici poručuju lekarima da ako im se pacijenti žale na kratak dah i dugotrajan kašalj, koliko god blag on bio, najbolje bi bilo da ih pošalju na dalje analize kako bi isključili rak pluća kao moguć uzročnik.
Naime, naučnici oni su u velikom istraživanju obradili podatke 27.795 pacijenata s dijagnozom raka pluća u razdoblju od 2000. do 2017. godine te došli do zaključka koji su to najraniji indikatori bolesti.
Zanimljivo je to da su upravo ta dva simptoma kako sami pacijenti tako i i lekari često ignorisali dok se ne bi javili drugi, dodatni simptomi, poput iskašljavanja, anemije, gubitka telesne težine i slično, piše Daily Mail.
Ranije se kao prvi simptom raka pluća uzimalo iskašljavanje krvi, no to je decenijama star koncept i kod nekih oblika raka taj se simptom javlja tek u kasnim fazama bolesti, tak je nažalost sansa za lečenje manja ili je za lečenje prekasno.
Ne umiru samo pušači
Rak pluća predugo se povezivao samo s pušenjem. Naime, iako pušenje uzrokuje oko 85 posto slučajeva raka pluća, na hiljade nepušača, među kojima su i pasivni pušači, u svetu umire od te bolesti.
Zbog toga je presudno bolje poznavanje simptoma, koje bi pomoglo da se bolest otkrije ranije i samim tim povećaju šanse za izlečenje, upozoravaju britanski lekari u medicinskom časopisu Journal of the Royal Society of Medicine.
Šanse izlečenja i preko 50 posto ako se otkrije na vreme
Prema nekim procenama, rak pluća koji je otkriven u ranom stadijumu, izlečiv je i kod 50 posto slučajeva, odnosno lečenjem se može produžiti život, dok je izlečivost kod pacijenata kod kojih su se već pojavile metastaze šansa za izlečenjem manja od 5 posto. Trenutno se dijagnoza kod većine obolelih otkrije tek u poodmaklom stadijumu, u kojem je, nažalost, smrtnost vrlo visoka.
Jedan od razloga za to su nespecifični simptomi, zbog čega često prođe prilično vremena pre nego što ih oboleli ili lekari opšte prakse povežu s tom bolešću.
Treba se zabrinuti se ako vas muče uporni kašalj, uz bol u prsima, umor i gubitak energije, te gubitak težine. Znak raka pluća može biti i nedostatak daha te piskanje, zatim promuklost, iskašljavanje krvi ili krvavi ispljuvak.
Simptomi koje nipošto ne biste smeli da zanemarite:
- Kašalj koji ne prestaje ni nakon dve do tri nedelje
- Kašalj koji se pogoršava
- Upalne infekcije grudnog koša
- Iskašljavanje krvi
- Bol tokom disanja i kašljanja
- Česta zadihanost, čak i kad nema velikih napora
- Trajni umor i nedostatak energije
- Gubitak apetita i neobjašnjivi gubitak težine
Kao jedan od najvećih problema što se tiče raka pluća, lekari navode da njegovo otkrivanje obično u uznapredovaloj fazi, koja ne ostavlja puno mogućnosti za preživljavanje i izlečenje. Smatra se da je procenat osoba koji preživi ovu opaku bolest jedva 10 posto.
Ključna uloga lekara je i da rizične pacijente upute na dodatna ispitivanja i na CT preglede.
Rizičnim pacijentima smatraju se teški pušači stariji od 50 godina, a teški pušač, prema medicinskim kriterijumima, je svako ko je punih 30 godina pušio kutiju cigareta na dan ili 15 godina dve kutije.
Jednako tako, rizičnima se smatraju i oni ljudi koji rade u specifičnim uslovima, odnosno oni koji su tokom rada izloženi azbestu ili jonizirajućem zračenju.
